Leiden staat bekend om haar rijke geschiedenis, cultureel erfgoed en universiteit. Echter, een belangrijk aspect van de Leidse identiteit dat langzaam verdwijnt, is de maakindustrie. Ooit een bloeiend onderdeel van de lokale economie, dat steeds meer verdrongen wordt door de kenniseconomie en de dienstensector.
In de afgelopen decennia hebben kennisintensieve bedrijven en dienstverleners hun intrede gedaan. Vanwege de universiteit en het Bio Science Park is de stad uitgegroeid tot een knooppunt van innovatie en onderzoek. Dit heeft geleid tot nieuwe banen en economische groei, maar ook tot een verschuiving: kenniswerkers en dienstverleners hebben de plaats ingenomen van de traditionele productiebedrijven.
Deze verschuiving heeft een keerzijde. De maakindustrie, die ooit zorgde voor stabiele banen en een sterke lokale economie, bevindt zich nu in een penibele situatie. Bedrijven die actief zijn in de zwaarste milieucategorieën, worden geconfronteerd met steeds strengere vergunningseisen en beperkte ruimte op onze bedrijventerreinen. Deze worden nu meer en meer opgeëist door woningbouwprojecten.
De noodzaak om te voldoen aan milieuregels en de druk van stedelijke uitbreiding maakt het voor maakbedrijven moeilijk om te overleven. De vraag rijst dan ook: wat is de toekomst van de maakindustrie in Leiden? Kunnen deze bedrijven zich aanpassen aan de nieuwe realiteit, of zullen ze gedwongen worden de stad te verlaten?
Er is hoop. Innovatie en duurzaamheid kunnen hand in hand gaan met productie. Maakbedrijven kunnen investeren in schonere technologieën en productieprocessen die minder belastend zijn voor het milieu. Daarnaast kan de gemeente een gebalanceerder beleid voeren dat ruimte biedt voor zowel woningbouw als maakindustrie. Een gemengd stedelijk landschap waarin wonen, werken en produceren naast elkaar bestaan, is mogelijk en zelfs wenselijk.
Bovendien is het van cruciaal belang om de historische waarde van de maakindustrie te erkennen en te koesteren, ook als toeleverancier van o.a. het Bio Science Park. Deze industrie heeft Leiden mee gevormd tot wat het nu is. Door samen te werken met kennisinstellingen kunnen maakbedrijven nieuwe, innovatieve productieprocessen ontwikkelen en tegelijkertijd bijdragen aan een duurzame stedelijke ontwikkeling.
De transformatie van de Leidse economie is onmiskenbaar en onomkeerbaar. Echter, met een doordachte aanpak kan de maakindustrie niet alleen overleven, maar zelfs floreren in een moderne, duurzame context. Laten we streven naar een toekomst waarin kennis en productie elkaar versterken en Leiden een stad blijft waar zowel innovatie als traditie een plaats hebben.
Ramses Braakman is eigenaar van Hart Voor De Zaak.
