De Haarlemse Waardemakers

Hergebruik van grondstoffen stimuleren en afval voorkomen. Het is een mooie missie. Veel ondernemers in Haarlem en omstreken zijn daar al dagelijks hard mee bezig. Toch is een steun in de rug altijd welkom en krijgen ideeën en concepten meestal nóg meer vaart door een goede samenwerking. Alle reden voor gemeente Haarlem om samen met onderhoudsbedrijf en afvalverwerker Spaarnelanden en participatiebedrijf Spaarne Werkt een circulair ambachtsnetwerk in het leven te roepen: Haarlemse Waardemakers.

“Haarlem heeft hoge ambities op het gebied van circulariteit en wil circulair zijn in 2040 (in plaats van het beoogde 2050). Gelukkig zijn veel duurzame ondernemers en andere partijen zoals onderwijsinstellingen al bezig met circulariteit. Wij brengen hen samen in Haarlemse Waardemakers”, vertelt Malou Tromp, projectmedewerker circulaire economie bij de gemeente Haarlem. “Doel is dat er connecties ontstaan, dat mensen elkaar helpen en dat op die manier hergebruik van grondstoffen wordt gestimuleerd. Maar ook, dat de voordelen van reparatie of het delen van producten onder de aandacht komen van een breder publiek.”

Van afval naar grondstof
Het circulaire ambachtsnetwerk maakt deel uit van het actieprogramma circulaire economie van de gemeente. Binnen Haarlemse Waardemakers komen aanbod van en vraag naar kennis en grondstoffen bij elkaar. Leden geven elkaar advies of leggen een vraag neer over relevante onderwerpen. Hoe een goed circulair businessmodel eruitziet bijvoorbeeld, welke opties er zijn voor opschaling en handige wegen naar meer zichtbaarheid in de stad. Een match tussen leden kan ook betekenen dat de reststroom van de een transformeert in een grondstof voor de ander. Malou vervolgt: “Spaarnelanden plaatst nu al bankjes, verkeersborden en plantenbakken in de openbare ruimte die gemaakt zijn van hergebruikt plastic.”

Natuurlijke materialen
Een van de Haarlemse Waardemakers is Bedaffair. Het ecologische beddenmerk is geen onbekende van INTO Business. In onze vorige editie was al te lezen hoe het bedrijf uit Heemstede duurzame bedden maakt van louter natuurlijke materialen zoals biologische hennep en katoen, paardenhaar en wol. Eigenaren Marjolein en Arend Vaders voelen zich wel thuis bij het circulaire ambachtsnetwerk. Een duurzame werkwijze is nogal belangrijk voor hen. “Toen we begonnen was onze missie in de eerste plaats het maken van een gezond bed, vrij van plastics en schadelijke stoffen”, vertelt Marjolein. “Maar, de productie ervan mag evenmin schade aanrichten in welke schakel in de keten dan ook. Katoen gold als een van de meest bespoten gewassen en de teelt leidt soms tot vervuiling van drinkwater. Omdat wij niet willen dat een ander in de ellende raakt, zijn we jaren geleden als eerste beddenmerk overgestapt op biologisch katoen.” “We maken al jaren bedden die een leven lang meegaan”, voegt echtgenoot en zakenpartner Arend toe. “Waar nodig, worden ze gerepareerd. En móchten onderdelen dan toch belanden op de vuilnisbelt, dan vergaan ze gewoon zonder schade op te leveren voor de natuur.”

Waarde
Het ondernemersechtpaar juicht de circulariteitsgedachte en het hergebruik van grondstoffen toe. En daarmee bijvoorbeeld ook een nieuwe bestemming voor hun eigen restjes wol. Ze blijven vaak over van de matrassen die Arend zelf maakt in zijn werkplaats op de winkelvloer. Creatieve handen in magazijn MooiZooi - eveneens een Haarlemse Waardemaker – kunnen er bijvoorbeeld poppetjes van maken. Omgekeerd is hout van Haarlemse bomen die toch al waren gekapt voor Bedaffair prima te verwerken tot boxspringrompen, meubelpoten en hoofdborden. En: eventueel zelfs tot een massief Haarlems houten bed. “Het is voldoende voor ons en het ís er al. Waarom zou je dan hout kopen uit een productiebos?”, vindt Arend. “Via Haarlemse Waardemakers hoorde ik ook dat iemand nog een restpartij vilt gemaakt van niet-herbruikbare textielresten heeft liggen. Perfect om de hoofdborden van de bedden mee te stofferen.”

Re-integratie
Naast duurzame en economische voordelen, heeft Haarlemse Waardemakers ook een sociale en inclusieve waarde. Zo kan het netwerk bijdragen aan de re-integratie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het netwerk van Spaarne Werkt kan daarin nut hebben. Ook Bedaffair staat open voor wat helpende handen op de vloer.

Café vol waardemakers
Fysieke ontmoetingen van de leden van het circulaire netwerk zijn er in het Haarlemse Waardemakers Café, dat onlangs zijn eerste editie beleefde. Deze bijeenkomsten moeten vier keer per jaar plaatsvinden. Gemeente Haarlem faciliteert daarmee niet alleen de samenkomst van vraag en aanbod, laat Malou weten. Het is ook een laagdrempelige manier voor de gemeente om de behoeften te peilen. Ze vertelt: “Met het netwerk staan we dichter bij ondernemers en horen we wat er speelt om daar eventueel ook beleid op te maken. Op dit moment telt Haarlemse Waardemakers zo’n 20 leden. Er zit veel energie in het netwerk. We roepen alle ondernemers met een relevante vraag of kennis op om zich aan te melden.”

Versnelling
Ondernemers Arend en Marjolein Vaders hopen dat Haarlemse Waardemakers meer vorm krijgt. Daar wordt de circulaire economie alleen maar sterker van. “Ik hoop dat steeds meer mensen beseffen hoe belangrijk het is om te kiezen voor kwaliteit, en voor producten die lang meegaan. Steeds iets nieuws kopen is een doodlopende weg”, vindt Arend. 

Malou is het met hem eens en zegt: “Veel mensen in en om de gemeente staan open voor hergebruik en ook inwoners komen soms met goede ideeën. Volledig circulair zijn in 2040 vraagt wel een zekere versnelling. Wij geloven dat Haarlemse Waardemakers daarin een belangrijke rol kan spelen.”

Ook verschil maken?
Heb je een vraag? Of juist een goed idee, (rest)product of advies waarmee een (andere) duurzame ondernemer verder kan? Meld je dan aan bij Haarlemse Waardemakers. Op de website www.haarlemsewaardemakers.nl zie je wat er allemaal gebeurt binnen dit circulaire ambachtsnetwerk.

Meer weten over de duurzame bedden van Arend en Marjolein Vaders? Kijk eens op www.bedaffair.nl