December is vaak hét moment om terug te blikken op het jaar: de jaaroverzichten komen langs, prijzen worden uitgereikt voor uitzonderlijke of opvallende prestaties, jaarredes worden gehouden door CEO’s en politici, et cetera.
Dat de wereld er in 2022 heel anders uit is komen te zien, is evident. Dat geldt ook voor de over- namemarkt. Begin dit jaar waren de vooruitzichten na het topjaar van 2021 hooggespannen. De aan- jagers voor een gezonde overnamemarkt waren aanwezig: de economie draaide op volle toeren, de schaarste leek voor een aantal grondstoffen al redelijk voorbij en ook de rente was nog laag. Bovendien was het beruchte inflatiespook nog niet zichtbaar.
Ook nu wordt er nog veel overgenomen, maar de financierbaarheid van de overnames staat onder druk. Door hogere rente- en inflatieniveaus, geo- politieke onzekerheid wordt er op de rem getrapt. Uiteraard is er begrip dat banken risicomijdend financieren, maar het lijkt er soms op dat er geen gezonde ondernemingen meer bestaan. Frustratie bij menig ondernemer is het gevolg.
Terugblikkend op dit jaar zien we steeds vaker de zogenaamde ‘fusies en ruzies’. Medeaandeel- houders moeten worden uitgekocht of compagnons gaan uit elkaar. Emoties spelen bij overnames sowieso een grote rol, maar bij deze situaties nog meer. Het kost veel energie en tijd om dit op te lossen, en de bereidheid van partijen om te bewegen om tot een oplossing te komen is klein.
Vorige week werd ik getriggerd door een boek van Judy Ringer: Turn Enemies into Allies, the Art of peace in the workplace. Judy is een bekende managementcoach en -consultant. In haar boek beschrijft ze een methode om op de werkvloer conflicten op te lossen, omdat conflicten veel frustratie, energie, tijd en geld kosten. Zij hanteert het principe van het Japanse Aikido: de weg van het samenbrengen van levensenergie of ‘de weg van de harmonieuze geest’, en dat alles zonder geweld. Het is een principe wat ook tijdens overnames en geschillen de voorkeur verdient. Bruggen bouwen, begrip hebben, goed luisteren en vertrouwen geven. Ogenschijnlijk vanzelfsprekende uitgangspunten, maar in de praktijk vaak zo moeilijk toepasbaar.
Binnenkort staan de kerstdagen voor de deur. Vaak ook een moment van bezinning. Wat zou het mooi zijn wanneer niet alleen bij overnames, maar ook geopolitiek, en binnen families Aikido breed omarmd wordt. De wereld zou er mooier uit zien. Ik wens u alvast fijne kerstdagen en alle goeds voor het komende jaar.
Pieter van den Berg is een geboren en getogen Zaankanter en partner bij de Guidon Groep, waar Sophista Fusies en Overnames te Alkmaar onderdeel van uitmaakt. Hij is 57 jaar. Naast zijn passie voor de overnamepraktijk houdt hij van hardlopen, muziek en lezen (vooral biografieën).
